Volgens de site van familiegeschiedenis ga je op zoek naar je Roots op basis van deze 5 stappen:
- geheugen: wat weet jij zelf over je familie?
- gedeelde kennis: wat weten anderen over je familie?
- Wat wordt er reeds bewaard in archieven over je familie? Digitaal of ter plaatse?
- Hoe ga je deze kennis bewaren en presenteren?
- Hoe kom je van een stamboom naar familiegeschiedenis?
Om iets te kunnen vertellen over je familie moet je echter niet alle stappen doorlopen. In de tentoonstelling van de Rootszoekers in het Red Star Line museum zijn er enkele hele mooie voorbeelden van hoe je familiegeschiedenis kan vinden en bewaren en dit op een vrij korte tijd. Soms laten grootouders, ouders bewust sporen achter voor hun nakomelingen: een dagboek, een handwerkje, een fotoboek. Andere ouders, grootouders vinden het zeer fijn dat hun kleinkinderen interesse tonen in hun leven en vertellen vlot over hun afkomst, hun immigratieverhaal, … .
Ik sprak in het Red Star Line Museum met enkele meisjes die op die manier op zoek gingen naar hun Roots.
Fatiha El Bessraoui heeft een video gemaakt over haar papa. Ze maakte twee jaar geleden een reis met haar papa naar Marokko. Na die reis is haar papa heel ziek geworden en overleden. Fathiha heeft een mooie herinnering aan deze reis en aan haar papa. De reis was voor haar een afscheid en een manier om het verleden te bewaren. Fictie en realiteit vormen één geheel in de manier waarop ze het verhaal van haar Roots brengt.
Salma Yachou was gaan praten met haar opa over hun vertrek uit Marokko. Salma zelf is geboren in Antwerpen. Marokko was voor haar een ver en vreemd land. Door Rootszoekers en het verhaal van haar opa heeft ze haar afkomst leren kennen.
Het omgekeerde kan natuurlijk ook. Er zijn geen bewust nagelaten sporen. Er is geheimhouding. Of de sporen zijn gewist door oorlog, natuurrampen, brand.
Het verhaal zonder spoor die mij het meest zal bijblijven is dat van Fatima Marchouhi. De grootvader van Fatima is gestorven in 1975. Fatima was toen 3 jaar oud. Ze zou willen weten wie haar grootvader was. Ze krijgt van de familie geen antwoord.
Fatima liet dit schilderijtje maken op basis van een beschrijving van een foto van de grootouders van Fatima. De grootmoeder is zwanger van de vader van Fatima. Of hoe je een herinnering kunt vastleggen zonder tastbare voorwerpen te hebben.
Deze meisjes en hun verhalen lieten mij nadenken over mijn eigen Roots. Ik maakte de familiegeschiedenis van mijn 4 grootouders aan de hand van bronnen, archieven en bewust nagelaten sporen; zijnde dagboeken en foto’s.
Door Fatima moest ik denken aan een schilderij die er gemaakt is geweest van mijn overgrootvader. Het verhaal die erbij werd verteld is het volgende: Amandus heeft zijn vader op jonge leeftijd verloren. Hij werd daarom vernoemd naar zijn moeder Amandus d’Hulster (moeder: Barbara D’Hulster). Hij droomde ervan om te kunnen vliegen. En ging als volwassen man een constructie maken die hij op het kerkplein plaatste. Er kwam veel volk op af om te zien hoe hij zou kunnen vliegen. Natuurlijk lukte dit nooit ook al was hij klein van gestalte. Hij bleef er altijd blij gezind bij en ondernam verschillende pogingen.
Ik hoop dat Fatima ook een dergelijk verhaal zal kunnen sprokkelen over haar grootvader.
Alle meisjes zeiden op een of andere manier wat Dilan Fatah zei. Haar vader vluchtte in 2002 voor het regime in Irak.
En ik zeg dat ook: “ik ben sterker geworden dankzij de zoektocht naar mijn roots”.