Het is de Vierde reünie op rij. De derde waar ik op aanwezig was. Vorig jaar was er voor mij de “echte” familiereünie in Amerika, Mt Clemens.
13 oktober 2019 was evenwel bijzonder. Ik was er niet alleen als gast. Ik was er één van de gastspreker.
Net zoals op elk familiefeest was er een gezonde brunch, een lekker stuk taart, een warme tas koffie en muziek uit de oude doos. Dit alles aangevuld met FAMILIEverhalen.
Sommige verhalen werden gebracht aan de verhalentafels, zoals dit van de broers Weinstein uit Polen.
“Broers Rubin en Leo Weinstein vluchten n 1938 vanuit Polen naar de Verenigde Staten. Zo ontsnappen ze aan de gruwel van de holocaust tijdens de Tweede Wereldoorlog. In hun koffer nemen ze als aandenken een jurk mee van hun overleden moeder en een portefeuille met steentjes uit hun geboorteland.
Wat zou jij meenemen als je moest vluchten uit je geboorteland?”
Andere verhalen werden voorgesteld op het podium.
De interviews werden in goede banen gebracht door Marieke Van Cauwenberghe, journaliste van de VRT.
Er waren verhalen uit het Veldwerk, uit ROOTSzoekers en uit de historische verhalencollectie.
Het verhaal van opa Jules Pype en Marie Vanderiviere mocht ik brengen bij de verhalen uit de historische verhalencollectie.
Vragen als: Hoe startte je je zoektocht? Wat waren je obstakels bij je opzoekingen? Hoe was het om bij het geboortehuis van je vader te staan? ….
Terwijl ik mijn antwoorden gaf, werden foto’s getoond op een groot scherm schuin achter mij. Ik kon meevolgen wat er geprojecteerd werd terwijl ik vertelde over mijn zoektocht van de voorbije jaren.
Wat mij van deze namiddag zal bijblijven, is de blik van mijn oma op dat grote scherm.
Het was alsof ik haar voor het eerst zag. Ik realiseer mij nu dat ik al die jaren het verhaal van mijn opa vertel. Dat ik steeds naar opa kijk op de weinige foto’s die ik heb van mijn grootouders.
Van oma heb ik welgeteld 4 foto’s. Haar huwelijksfoto, de foto op het Amerikaans paspoort met haar man en 8 maand oude baby, een familiefoto met alle kinderen en een foto van uit 1971.
De laatste foto is de oma die ik ken en die ik mij herinner. Een oude vrouw die ons kinderen het zwijgen oplegde of ons wegstuurde. Wat volwassen tegen elkaar te vertellen hadden, moest niet worden gehoord door de jongeren. Het is de oma waar ik een beetje bang van was.
Ik weet niet of mijn oma nu over mijn schouder heen terug zegt dat ik moet zwijgen of moet weggaan.
Als ik mijn zoektocht naar het verhaal van mijn grootouders startte wist ik één iets heel erg zeker. Ik ging hun verhaal niet in een koekendoos of zo opbergen. Het was mij onmiddellijk duidelijk dat het verhaal van hen het verhaal van vele gelukzoekers was van voor de Grote Oorlog.
“neen, oma (metje zeggen we in West-Vlaanderen) ik ga niet zwijgen. Ik blijf jullie verhaal vertellen aan wie het wil horen”.
Maar ik heb mij zoals zoveel stamboomzoekers gefocust op de klassieke mannelijke lijn en minder op de maternale of moederlijke stamreeks.
Het moment is gekomen waarop ik tegen oma zeg, “neen, ik ga niet zwijgen. Neen, ik blijf zitten. Ik ga met je praten. Ik wil jouw verhaal horen”
Ik heb oma niet vergeten als voormoeder in mijn stamboom. Ik heb ze evenwel geen stem gegeven in het familieverhaal.
Misschien moet ik wel terug de boer op zoals ze zeggen. In gesprek gaan met familie die mij iets kan vertellen over mijn Amerikaanse oma.
Of hoe mijn vrijwilligerswerk voor het Red Star Line museum mij wederom een andere onbekende stap laat zetten in mijn familie zoektocht.