zondag 23 augustus 1885

Het is nu 7 uur 30 in de avond en ik zet mij te schrijven in de eetzaal.

De eerste nacht op het schip heb ik doorgebracht zoals in het zachtste en beste bed op het vaste land. Ik ben geen enkele keer wakker geworden.

Het was 6 uur als we opstonden, de ene na de andere. Onze kamer (cel) is te klein om er alle vier samen onze kleren aan te doen.  We gingen naar het dek. De zee was effen zoals een spiegel en de zon was achter de mist. We zegden tussen water en hemel ons morgengebed.

Ik ging wat wandelen om de mensen te zien en het werd 7 uur 30. Tijd voor het ontbijt. Er stond heel veel op tafel : biefstuk, gebraden vis, een soort koude vis die ik niet kende, spek en eieren, koeken die nog warm waren, boter, koffie, thee, melk, suiker, gekookte aardappelen met vlees en saus.

We hadden dus veel keuze. Ik nam een biefstuk, een boterham en koffie. Het beviel mij heel erg goed. We worden hier gediend als prinsen. Voor een tafel van 17 mannen zijn er 2 bedienden. Tot nu toe heb ik veel gegeten en ik voel mij er goed bij. Anderzijds je moet weten dat de zeelucht, eetlust opwekt.
Zoals gewoonlijk bidden wij voor en na het eten. Wij zijn hier wel de enige die dat doen aan tafel. Dat wil niet zeggen dat het allemaal deugnieten zijn die bij ons zitten. Maar de protestanten bidden nooit. Indien er Katholieken op de boot zijn, wat ik nog niet weet, ze bidden niet om niet op te vallen. Ze kunnen natuurlijk ook in stilte bidden. Nu, iedereen mag doen wat hij wil.
Na het eten, ben ik naar boven gegaan om een pijp te roken. Alles was net gepoetst op het dek en de mensen bewonderden de zee die er mooi groen bijlag. Er was geen wolkje te zien in de lucht. Aan de verschillende kanten zien wij tientalen stoom- en zeilschepen. De ene ging Oostwaarts naar Antwerpen, de andere naar het Noorden / Engeland, Denemarken enz.
Over de middag hebben we 14 schepen geteld aan de ene kant. Dat is gemakkelijk om te begrijpen gezien we nog altijd op de Noordzee zijn. Het is maar deze avond dat we op de Atlantische Oceaan zullen varen.

Om 6 uur hebben we de …? die de hoek met Engeland maakt gepasseerd. We waren er een half uur van en zagen mooi een kasteel staan op de rotsen en ook enkele huizen. Dat is nu de laatste maal dat wij land zullen zien tot dat we in Amerika zullen zijn binnen een dag of 10.

In de voormiddag deed onze derde vriend, de Duitser, zich scheren. Hij moest 1 frank betalen. Dat is meer dan de 25 cent in Leuven, hé vader? Ik laat dit voor de liefhebbers. Ik zal mezelf scheren. Dat gaat goed als de zee kalm blijft gelijk ze tot nu toe geweest is. Immers het schip beweegt maar een beetje op de uiteinden… In ’t midden waar onze kajuit is, is de beweging bijna niet voelbaar. …

Het was 12 uur en mijn maag begint verschrikkelijk te trekken. We bleven wachten en wachten tot gelukkig de bel klonk voor het middagmaal.
Na lang trekken en wachten, zei eindelijk EH Verbeke : ga zien in de eetzaal naar de horloge. Ik ging naar beneden en verdraaid! Het was daar nog maar 12:05 uur als het op onze horloge al 12:30 uur gepasseerd was. We waren bijgevolg 25 minuten achter op zee. Dat gaan we onthouden voor morgen .

Nu voor ’t middagmaal stond op tafel : soep, kip, biefstuk, … alle soorten van taart,…Wij dronken water zoals iedereen.
Tot nu toe, om ons te vrijwaren van ziek te worden, wandelden we weinig over en weer. Als we stil staan, steunen we ergens tegen. We drinken noch wijn noch kortendrank, eten goed, slapen goed. Als dat zo door gaat, dan komen we zo gezond aan als dat we vertrokken zijn.

Het is zondag maar dat ziet men hier totaal niet tenzij dat er deze avond een liedje (deuntje) gespeeld wordt, een toertje gedanst en een liedje gezongen. Je moet weten dat er hier op het schip bij de 3de en 4de klasse alleen maar Duitsers zijn en die houden ervan een liedje te spelen en rond te springen.
Deze avond krijgen we biefstuk, koud gekookt vlees met salade of aardappelen. Kaas, thee, koffie, brood en boter. Als vis neemt elk wat hij het liefst eet. Ik leer thee drinken maar ben het nog niet gewoon.

Nu is het 8 uur in de avond. Ik ga op het dek een luchtje scheppen.
Dus tot morgen als God het belieft en een goede ruste!
+++

Uit deze tweede brief leren we het volgende
1. het dagverloop op een (zon)dag

2. de grote van een kajuit in 2de klasse

3. het verdere verloop van de route

4. de bediening aan tafel

5. het uurverschil en hoe EH C. Pauwelyn dit ontdekt

6. dat er Duitsers zijn bij de 2de klasse passagiers

7. hoe EH C. Pauwelyn de passagiers bekijkt ifv het bidden – niet bidden

8. dat EH C. Pauwelyn thee leert drinken