zondag, 30 augustus 1885

De zondag is het tijd om te rusten daarom schrijf ik vandaag niet. Ook omdat er niets te zeggen is tenzij dat we een schip en een walvis gezien hebben, dat de zee kalm is en effen gelijk in het begin van de reis. Het is hier 9 uur ’s avonds en bij jullie 12 uur 30 in den nacht. Woensdag zullen we in NY zijn.

Tot morgen,

C. Pauwelyn

+++

EH Pauwelyn vertrok naar de VS om er te blijven. Er zijn evenwel ook andere vooraanstaande mensen die naar de Nieuwe Wereld gingen voor hun werk.
Een voorbeeld hiervan is Abraham Kuyper. Hij was een Nederlandse theoloog, predikant, journalist en staatsman.

In 1898 gaf Kuyper zes colleges over het calvinisme aan de universiteit van Princeton, de zogenaamde Stone lezingen.
Deze reis die een aantal weken ging duren, zal er uiteindelijk één worden van bijna 4 maand. Nadat hij in Princeton heeft gesproken, wordt hij o.a. uitgenodigd in Mi., Holland, Chicago, etc.  Over deze studiereis zijn boeken geschreven.
Maar Kuyper schreef ook elke week een brief naar zijn vrouw en kinderen in Nederland. Over zijn vertrek, de bootreis, de aankomst in NY, zijn verblijf in Princeton,…

Op vrijdag 26 augustus 1898 schreef hij aan zijn vrouw :

“Vannacht, half drie, hopen we voor NY aan wal te meeren… De lange tocht van ruim 3000 zeemijlen is dan onder Gods hoede tot dusver gelukkig volbracht, ook al heeft mist en tegenwind onzen gang vertraagd. Het was aldoor een kalme zee, en het schip lag zo vast op het water dt zelfs van neiging tot zeeziekte geen sprake was. Alleen de mist was onaangenaam, daar juist uit die mist alle ongelukken komen en soms hebben we er 18 van de 24 uren mee te tobben gehad. Dan schreit en gilt elke halve minuut een misthoorn, maakt ’s nachts dag ge niet slapen kunt en overdag, dt er iets sombers over heel het schip ligt. … Ik dacht niet dat deze oceaan zo groot was. .. Ook is  het eenzaam. Men komt bijna geen schip tegen of achterop. Al deze zeedagen zag ik er geen zes. .. Van het gezelschap heb ik weinig notitie genomen, zelfs aan tafel. Mijn hoofd was te licht, de atmosfeer te benauwd, en het gepraat en gegons om me heen te druk. … De zeelucht doet me altoos zo naar aan.

Het schip is prachtig, 450 man voerend, en in hebbend 800 passagiers 3°, 300 2° en 370 1°, samen 900 mensen. … Het eten was slecht. Een heel groot menu, maar bijna niets smakelijk. .. De mensen (een viertal) met wie ik sprak, vielen me niet mee. Vol van Parijs en van sport. …”
Aan boord van RMS Lucania, Cunard Steam-ship Co.

Op de NPO was er recent een reeks over “Varia Americana : in de voetsporen van A.Kuyper in de VS”
of / en
Je kan het verhaal van Kuyper ook lezen in de boeken “mijn reis was geboden” G. Harinck of “Varia Americana”.